my-bilgi

(1840 Tekirdağ - 1888 Gelibolu) Türk edebiyat ve düşün adamı. Büyük babasıyla birlikte sürekli şehir değiştirdiğinden, öğrenimini tamamlayamadı. İstanbul’da Şinasi’nin çıkardığı Tasvir-i Efkâr gazetesinde çalışmaya başladı. Şinasi’nin Fransa’ya yerleşmesiyle birlikte, gazetenin yönetimini devraldı. Yazdığı muhalif yazılar dolayısıyla hükûmetin tepkisini çekti. Sürgün edileceğini anlayınca Fransa’ya kaçtı. Oradan İngiltere’ye geçerek, Londra’da önce Muhbir, ardından da Hürriyet gazetesini çıkardı. 1870 yılında İstanbul’a döndü. Yeniden gazete çıkarmaya başladı; ancak yayımladığı İbret adlı gazete kısa sürede kapatıldı ve Magosa’ya sürüldü. 1876 yılında Osmanlı Devleti’nin ilk anayasası olan Kanun-î Esasî’nin hazırlanmasında görev aldı; ancak II. Abdülhamit, anayasayı hazırlayan komisyonun diğer üyeleri gibi, onu da sürgüne gönderdi. Bundan sonraki yaşamı sürekli sürgünde geçti.

Namık Kemal edebiyata şiirle başlamış, daha sonra Şinasi’nin de etkisiyle, düz yazıya yoğunlaşmıştır. Türk şiirinde “vatan”, “hürriyet” gibi kavramları ilk kez o şiirlerinde kullanmıştır. Batı edebiyatının roman, tiyatro, eleştiri gibi yazı türlerinin Türk edebiyatında yer bulmasında önemli rol oynamıştır.

Yapıtlarında çoğunlukla vatan sevgisi, bağımsızlık gibi temalar ön plâna çıkmıştır. Vatan Yahut Silistre adlı tiyatro oyunu sahnelendiğinde, izleyiciler coşkuya kapılarak sokaklarda gösteriler yapmışlardır. Namık Kemal “vatan şairi” olarak da anılır.

Başlıca yapıtları şunlardır:
Romanları; İntibah, Cezmi; oyunları; Vatan Yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Âkif Bey, Gülnihal Kara Belâ; eleştiri yazıları; Tahrib-i Harabat, Renan Müdafaanamesi, İrfan Paşaya Mektup, Mukaddime-i Celâl; şiirleri ölümünden sonra Namık Kemal’in Şiirleri adı altında toplanmıştır.